Урман кисү, урманның бозылуы, климат үзгәрү куркынычы алдында, бамбук һәм раттан тотрыклы чишелеш эзләүдә герой булып барлыкка киләләр.Агачлар классификацияләнмәсә дә - бамбук үлән һәм раттан менү пальмасы - бу күпкырлы үсемлекләр бөтен дөнья урманнары эчендә биологик төрлелекне саклауда мөһим роль уйныйлар.Халыкара бамбук һәм раттан оешмасы (INBAR) һәм Ботаника бакчалары, Кью үткәргән соңгы тикшеренүләр Африка, Азия һәм Америка буйлап 1600 дән артык бамбук төрен һәм 600 раттан төрен ачыклады.
Флора һәм хайваннар дөньясы өчен тормыш чыганагы
Бамбук һәм раттан бик күп кыргый хайваннар, шул исәптән берничә куркыныч астында булган төрләр өчен, яшәү өчен кирәкле чыганак булып торалар.Иконик гигант панда, бамбук центрлы диетасы белән көненә 40 кг га кадәр, бер мисал.Пандадан тыш, кызыл панда, тау горилла, Indianинд филы, Көньяк Америка тамашачы аю, ташбака ташбакасы, Мадагаскар бамбук лемуры кебек җан ияләре туклану өчен бамбукка бәйле.Раттан җимешләре төрле кошларга, яраларга, маймылларга һәм Азия кояш аюларына кирәкле туклану кертә.
Кыргый хайваннарны тоту белән беррәттән, бамбук терлекләр өчен терлек азыгы чыганагы булып тора, сыерлар, тавыклар, балыклар өчен ел дәвамында кыйммәтле азык тәкъдим итә.INBAR тикшеренүләре күрсәткәнчә, бамбук яфракларын үз эченә алган диета азыкның туклану кыйммәтен арттыра, шулай итеп Гана һәм Мадагаскар кебек төбәкләрдә сыерларның еллык сөт җитештерүен арттыра.
Экосистема хезмәтләре
INBAR һәм CIFOR тарафыннан 2019-нчы докладта бамбук урманнары күрсәткән үләннәр, авыл хуҗалыгы җирләре, бозылган яки утыртылган урманнардан артып киткән төрле һәм тәэсирле экосистема хезмәтләре күрсәтелә.Доклад пейзажны торгызу, җир тетрәү белән идарә итү, җир асты суларын тулыландыру, су чистарту кебек көйләү хезмәтләрен тәкъдим итүдә бамбукның роленә басым ясый.Моннан тыш, бамбук авыл тормышын тәэмин итүдә зур өлеш кертә, аны урман хуҗалыгында яисә бозылган җирләрдә яхшы алмаштыра.
Бамбукның бер экосистема хезмәте - аның бозылган җирне торгызу сәләте.Бамбукның киң җир асты тамыр системалары туфракны бәйли, су бетүдән саклый, һәм җир өстендәге биомассаны ут белән юк иткәндә дә исән кала.Аллахабад, Indiaиндстан кебек урыннарда INBAR ярдәме күрсәткән проектлар су өстәленең күтәрелүен һәм элек кирпеч казу өлкәсенең продуктив авыл хуҗалыгы җиренә әверелүен күрсәттеләр.Эфиопиядә бамбук Бөтендөнья банкы тарафыннан финансланган инициативада өстенлекле төр булып тора, бөтен дөнья буенча 30 миллион гектардан артык мәйданны бозган су тоту өлкәләрен торгызу.
Тотрыклы яшәү чыганагы
Бамбук һәм раттан, тиз үсә торган һәм үз-үзен торгызучы ресурслар булып, урман кисүгә һәм биологик төрлелекне югалтуга каршы профилактика ролен үти.Аларның тиз үсүе һәм югары тыгызлык бамбук урманнарына биомассаны табигый һәм утыртылган урманнарга караганда күбрәк тәэмин итә, аларны азык, фураж, агач, биоэнергия, төзелеш материаллары өчен кыйммәтле итә.Раттан, тиз тулыландыручы үсемлек буларак, агачларга зыян китермичә җыеп алырга мөмкин.
Биологик төрлелекне саклау һәм ярлылыкны азайту INBARның Голландия-Кытай-Көнчыгыш Африка бамбук үсеше программасы кебек инициативаларда ачык күренә.Милли паркларның буфер зоналарына бамбук утыртып, бу программа җирле җәмгыятьләргә тотрыклы төзелеш материаллары һәм кул эшләре ресурслары белән тәэмин итми, шулай ук җирле тау гориллаларының яшәү урынын саклый.
Чишуйда (Кытай) тагын бер INBAR проекты бамбук осталыгын торгызуга юнәлтелгән.InisiНЕСКО белән берлектә, бу инициатива тиз үскән бамбукны керем чыганагы итеп кулланып, тотрыклы яшәү чараларын хуплый.Чишуи, WorldНЕСКО Бөтендөнья мирасы сайты, табигый мохитне саклау өчен катгый чикләүләр кертә, һәм бамбук әйләнә-тирә мохитне саклауда да, икътисадый иминлекне үстерүдә дә мөһим элемент булып барлыкка килә.
Тотрыклы практиканы пропагандалауда INBARның роле
1997 елдан башлап, INBAR бамбук һәм раттанның тотрыклы үсеш өчен мөһимлеген яклады, шул исәптән урман хуҗалыгын саклау һәм биологик төрлелекне саклау.Шунысы игътибарга лаек, оешма Кытайның милли бамбук сәясәтен үстерүдә төп роль уйнады, бамбук биологик төрлелеге проекты кебек проектлар аша тәкъдимнәр бирде.
Хәзерге вакытта INBAR бамбук таратуны бөтен дөнья буенча картографияләү белән шөгыльләнә, ресурслар белән идарә итүне яхшырту өчен ел саен меңләгән бенефициарларга укыту программалары тәкъдим итә.Берләшкән Милләтләр Оешмасының биологик төрлелек конвенциясен күзәтүче буларак, INBAR бамбук һәм раттанны милли һәм региональ биологик төрлелеккә һәм урман планлаштыруга актив яклый.
Асылда, бамбук һәм раттан урман кисүгә һәм биологик төрлелекне югалтуга каршы көрәштә динамик союздашлар булып барлыкка киләләр.Бу үсемлекләр, еш кына агач булмаган классификацияләре аркасында урман хуҗалыгы политикасында игътибарсыз калалар, тотрыклы үсеш һәм әйләнә-тирә мохитне саклау өчен көчле корал буларак потенциалын күрсәтәләр.Бу чыдам үсемлекләр һәм алар яшәгән экосистемалар арасындагы катлаулы бию табигатьнең мөмкинлек биргәндә чишелешләр тәкъдим итү сәләтен күрсәтә.
Пост вакыты: 10-2023 декабрь
